Người đàn ông nhặt rác trên biển

Sáng sớm một ngày cuối tháng 9, tranh thủ lúc nghỉ làm ở resort 5 sao lớn nhất Đà Nẵng, anh Trung mang theo chân vịt, kính lặn, đồ bơi, túi lưới và một chiếc kéo chuyên dụng để Lặn biển Sơn Trà. .

Tận dụng làn nước trong vắt, anh Trung với mái tóc xoăn, nước da nâu nằm nghiêng mình trên những tảng đá lởm chởm rồi lặn sâu xuống mặt nước, nơi có những rạn san hô lớn nhiều màu sắc kéo dài cách bờ khoảng 50 m. Trong ít phút, gần chục lon bia, túi nylon được anh thu gom vào túi lưới rồi nhẹ nhàng kéo xuống dưới nước.

Phát hiện mảnh lưới ma – loại lưới đánh cá rách nát mắc trên rạn san hô, anh Trung hít thở rồi lặn xuống độ sâu 12 m, dùng kìm tiếp cận và cắt từng đoạn. Phải mất gần chục lần bơi lên mặt nước để hít oxy rồi quay trở lại đáy biển, anh mới có thể cắt được tấm lưới phủ đầy tảo.

Sau 4 giờ ngụp lặn dưới nước, anh Trung đã cắt được 5 tấm lưới và dây thừng ma quái bám vào san hô, vớt được gần 30 chai, lon, đĩa nhựa, túi nylon. Lượng rác này không nhiều so với 6 năm trước, khi mỗi lần lặn biển, anh mang lên bờ khoảng 20 kg rác thải nhựa. Ông nói: “Càng nhặt được ít rác, tôi càng thấy vui vì khi đó ý thức bảo vệ môi trường của người dân đã nâng lên.

Trong số các loại rác ở biển, anh Trung cho biết việc cắt lưới ma là khó nhất. Để cắt sạch, bạn phải tìm mối mọt của nó, sau đó dùng kéo hoặc dao sắc để cắt bỏ. Điều quan trọng nhất là phải đủ kiên nhẫn, nếu hụt hơi phải ngoi lên mặt nước để thở rồi mới lặn xuống, đừng nóng vội vì chỉ cần kéo mạnh là san hô sẽ bị vỡ. Ông cho biết thêm: “Lưới ma là kẻ thù của san hô nên cần gỡ bỏ, chỉ cần gặp sóng đánh vào bờ là san hô sẽ bị vỡ”.

Sinh ra ở làng dừa bảy mẫu Cẩm Thanh, TP Hội An, tỉnh Quảng Nam, lên 5 tuổi, Trung được cha là một vận động viên bơi lội truyền dạy những kỹ năng đầu tiên về bơi lội. Thích thú vẫy vùng dưới nước, nhiều hôm Trung theo bạn bè chăn bò ra bơi, có lúc yếu đuối quá bám theo đuôi bò qua sông.

Vào mùa lũ từ thượng nguồn núi Ngọc Linh theo sông Thu Bồn chảy xuống Hội An, Trung lại cùng bạn bè đóng bè chuối chơi tự do. Nhờ được bố dạy dỗ và yêu thích môn học này, năm lớp 2, Trung được chọn tham gia câu lạc bộ bơi lội của trường tiểu học Tống Viết Sương gần nhà.

Trung tập bơi hàng ngày và đạt được một số thành tích trong các cuộc thi. Nhưng để hoàn thiện kỹ năng bơi lội của mình, phải đến năm 2003, khi vào làm việc cho khu nghỉ dưỡng 4 sao đầu tiên ở Hội An, anh mới gia nhập đội cứu hộ và đi tập huấn do huấn luyện viên người Úc đào tạo.

Năm đó, anh Trung đoạt HCĐ giải bơi với các võ sư ở môn bơi lội. Nhận được chứng chỉ quốc tế về lặn cứu hộ, anh quyết định bơi vượt biển từ đảo Cù Lao Chàm vào bờ, dài 18 hải lý (khoảng 33 km). Anh đã hai lần vượt biển thành công bằng cách bơi tự do, không dùng phao.

Tháng 9/2011, anh vào Đà Nẵng lập nghiệp, làm việc cho một khu nghỉ dưỡng cao cấp trên bán đảo Sơn Trà và bắt đầu một thói quen mới – nhặt rác trong những cánh rừng anh đi qua hàng ngày. “Tôi không nghĩ có ngày mình lại lặn xuống biển nhặt rác như bây giờ”, anh Trung nói và cho biết, năm 2012, khi lặn xuống biển gần khu du lịch để khảo sát san hô cho du khách, anh chưa từng thấy rác thải nhựa nào. . Ba năm sau, anh đưa khách về, không ngờ dưới biển lại có nhiều lưới, lon ma đến vậy.

Kể từ đó, nghề nhặt rác của anh Trung chuyển từ trên rừng xuống dưới biển. Thông thạo từng vùng biển, từ tháng 6 đến cuối tháng 8, tranh thủ lúc trời nắng, nước biển trong, mỗi tuần anh đều đặn lặn biển 2 lần, mỗi lần lặn từ 4 đến 5 tiếng. “Có ngày tôi kiếm cả trăm chai”, anh khoe ảnh chụp hàng trăm lon bia, chai nhựa, có khi còn nhặt được cả thùng phuy.

Người đột biến nhặt rác trên biển

Theo ông Trung, ngoài biến đổi khí hậu khiến san hô chết, ô nhiễm nhựa đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái biển. San hô chỉ mọc ở các vùng xích đạo và cận xích đạo, nơi có nước sạch và trong. Loài này chỉ phát triển một cm mỗi năm, vì vậy nếu một rạn san hô bị chết hoặc bị vỡ, chúng sẽ mất hàng chục năm, thậm chí hàng trăm năm trong điều kiện môi trường sống thích hợp để chúng phát triển trở lại.

Được đào tạo trong nhiều năm, anh ta có khả năng nín thở đến 2 phút, lặn tự do 10-15 m, nhưng thường lặn ở độ sâu tối đa 12 m. Có lần anh phải cố lặn xuống đáy biển sâu 15 mét để mắc mớ lưới ma, khi lên mặt nước anh choáng váng. Từ đó, anh hạn chế lặn quá sâu và thường lặn nhanh mà lên từ từ để điều áp.

“Em thường hít thở sâu, sử dụng kỹ thuật bơi để xuống nước, khi xuống đáy thì dùng tay bám vào vách đá để không bị trôi. Cũng có nơi rất nhiều rác, nhưng vì sâu quá nên đành bó tay ”. Trung chia sẻ. Mới đây, anh mua một bộ bình gas gần trăm triệu đồng để về thu gom rác ở những khu vực này.

Ngồi cạnh chồng, chị Ngô Thị Thu Nguyệt, 33 tuổi, cho biết lần đầu tiên đi nhặt rác dưới đáy biển, anh rất tức giận, phần vì lặn lội ngày nào, bỏ bê gia đình, phần khác lo lắng rằng anh ấy đang bận rộn thu thập rác ở Biển sâu có thể nguy hiểm. “Sau này, nhiều người bơi giỏi biết việc anh làm thường có người hỗ trợ nên họ cũng bớt lo lắng hơn”.

Anh Ngô Xuân Quang, 30 tuổi, ngụ quận Sơn Trà, quen anh Trung ở quán Súp chèo, biết anh này thường lặn lội nhặt rác nên ba năm nay xin đi theo. “Biển có rạn san hô giống như sân chơi của tôi, thấy có rác bẩn, có hại cho san hô nên tôi xuống vớt để giữ nước sạch”, anh Quang nói.

Điều anh Trung lo lắng là rạn san hô ở Sơn Trà đang bị đe dọa do hoạt động khai thác du lịch lặn ngắm san hô và kinh doanh dịch vụ ăn uống tự phát; Những người đi cắm trại không có thói quen mang rác về, hoặc mang lưới ra đánh cá rồi bỏ xuống biển. “Để biển không còn rác, không chỉ đồng bằng mà người dân miền núi cũng cần chung tay, không vứt rác bừa bãi ra sông suối. Tôi nhớ trận lũ năm 2017, gần cả trăm tấn rác dạt vào bờ biển TP.Đà Nẵng ”, ông Trung nói.

Ông Phan Minh Hải, Phó ban quản lý bán đảo Sơn Trà và các bãi biển du lịch Đà Nẵng, cho biết ông Đào Đăng Công Trung là người đầu tiên nhặt rác dưới đáy biển. “Ngoài bơi giỏi, cần phải có lòng yêu môi trường để kiên trì, nỗ lực như anh Trung”, anh Hải nói và cho biết hành động của mình đã đánh thức ý thức bảo vệ môi trường. cho nhiều cư dân thành phố.

“Chúng tôi đã huy động thêm Sup, Kayak … Đội cứu hộ san hô giúp các rạn san hô phục hồi và phát triển, từ đó thành phố có nguồn lực để khai thác các sản phẩm du lịch độc đáo ”, ông Hải nói.

Ban quản lý bán đảo Sơn Trà và các bãi biển du lịch được chính quyền thành phố giao quản lý 5 điểm rạn san hô. Ông Hải cho biết đang xây dựng phương án quản lý, khai thác Bãi Nam (nơi có nhiều hoạt động du lịch tự phát ảnh hưởng đến san hô). Riêng khu vực Hòn Súp có nhiều người chèo thuyền Sup đến chơi sẽ bị giới hạn diện tích hoạt động 650 m để bảo vệ san hô.

Nguyễn Đông