VNG và hành trình tìm kiếm giấc mơ Mỹ

BNEWSTừ một công ty phát hành game nhỏ lẻ do những người đam mê game thành lập, giờ đây, VNG đã mở rộng sang nhiều lĩnh vực và trở thành “kỳ lân” đầu tiên của Việt Nam.

* Từ phòng game trở thành kỳ lân đầu tiên tại Việt Nam

VNG khởi đầu với tên gọi Vinagame vào năm 2004. Đến thời điểm hiện tại, VNG hoạt động đa dạng về dịch vụ internet chứ không còn gói gọn trong mảng game như thuở ban đầu.

“Nguồn gốc” của Vinagame xuất phát từ tình yêu của ông Lê Hồng Minh, CEO kiêm Chủ tịch HĐQT VNG, với game. “Tôi sinh năm 1977 và game du nhập vào Việt Nam năm 1992, khi tôi 15 tuổi. Tôi cực kỳ mê game trên máy tính”, anh Minh chia sẻ với Tech in Asia. “Lý do tôi thành lập VNG vào năm 2004 là để sở hữu một công ty game. Đó là lý do ban đầu.”

Đam mê game không khiến anh Minh trở thành một nhà phát triển game hay một nghệ sĩ. Thay vào đó, ông Minh theo học ngành Tài chính – Ngân hàng của Đại học Monash (Úc).

Khi trở về Việt Nam vào năm 2001, ông tham gia quỹ đầu tư VinaCapital. Tuy nhiên, niềm đam mê game của anh Minh không hề mai một khi anh bước vào con đường làm việc chuyên nghiệp. Thay vào đó, đó là một sự thôi thúc mạnh mẽ hơn.

“Tôi đến World Cybergames ở Hàn Quốc vào năm 2002. Và khi trở về Việt Nam, tôi và một số người bạn đã mở một quán cà phê internet vào đầu năm 2003 chỉ để chơi game và có một dự án kinh doanh nhỏ”, anh nói. “Vì vậy, công việc hàng ngày của tôi là nhân viên ngân hàng đầu tư và công việc phụ của tôi là chủ quán cà phê internet. Đó là câu chuyện khởi nghiệp của tôi. Tôi không ngồi trong văn phòng và bất ngờ bật lên. VNG”.

Các quán cà phê Internet cực kỳ phổ biến ở Việt Nam vào thời điểm đó. Một số game mạng LAN tại quán internet Gamezone của anh Minh rất được yêu thích như Counterstrike, Red Alert, Starcraft, Warcraft. Ngoài ra, một số trò chơi trên nền web như MU Global cũng nhận được tiếng vang trên toàn thế giới, nhưng chỉ có sẵn bằng tiếng Anh.

Vì vậy, ông Minh cho rằng cơ hội vàng nằm ở việc MU Global được phát hành bằng tiếng Việt. Anh đã đến Hàn Quốc để đàm phán nhượng quyền kinh doanh trò chơi nhưng không thành công. Về Việt Nam, ông Minh cố gắng tìm các phương án thay thế khác và Trung Quốc là thị trường được lựa chọn.

Vào thời điểm đó, Kingsoft, một công ty phần mềm của Trung Quốc, có một trò chơi rất nổi tiếng là Swordsman Online. Anh Minh, người không nói được tiếng Trung Quốc, đã đến Trung Quốc để gặp Lei Jun và nhóm Kingsoft với hy vọng thuyết phục được nhượng quyền thương mại và anh ấy đã thành công.

“Họ biết chúng tôi chỉ là một công ty nhỏ nhưng rất ủng hộ. Chúng tôi đã ký thỏa thuận và việc còn lại là làm việc chăm chỉ. Trò chơi mà chúng tôi mua bản quyền từ Kingsoft, 6 tháng sau đã trở thành bom tấn tại Việt Nam”, ông Minh nhớ lại.

Thực tế, Swordsman Online (Võ Lâm Truyền Kỳ) đã có 1 triệu người chơi ngay sau khi phát hành tại Việt Nam vào năm 2005. Cùng năm, VNG cũng nhận được dòng vốn đầu tư đầu tiên từ IDG Ventures. Ông Minh thừa nhận, VNG rất may mắn khi có lãi ngay từ năm đầu tiên.

Thành công của Võ Lâm Truyền Kỳ đã đưa VNG vào danh sách những nhà phát hành game lớn tại Việt Nam. Năm 2018, VNG ước tính chiếm khoảng 35% thị phần game PC và 50% thị phần game di động tại Việt Nam.

Cùng với Garena (SEA) và Gamota (Appota), VNG liên tục nằm trong top 3 nhà phát hành game lớn nhất Việt Nam. Thể loại game nhập vai trực tuyến nhiều người chơi (MMORPG) và game bắn súng là hai thế mạnh của VNG. Tuy nhiên, VNG cũng đã mở rộng sang phát hành một số game thể thao điện tử để cạnh tranh với Garena.

Ngoài kinh doanh game, VNG còn lấn sân sang nhiều lĩnh vực công nghệ tiên tiến khác như ra mắt trang thương mại điện tử 123mua.vn (sau này được bán cho FPT), mạng xã hội Zing Me, nền tảng nhạc số Zing. MP3, ứng dụng nhắn tin Zalo, ví điện tử ZaloPay… Vinagame sau đó đổi tên thành VNG.

Năm 2014, công ty của Lê Hồng Minh được World Startup Report định giá 1 tỷ USD và trở thành “kỳ lân” tiên phong của Việt Nam. Đây là một cột mốc đáng nhớ đối với các công ty khởi nghiệp khi Việt Nam có kỳ lân công nghệ đầu tiên. Đến năm 2019, VNG được quỹ đầu tư Temasek của cơ quan chính phủ Singapore định giá 2,2 tỷ USD.

VNG hiện đang hoạt động trong lĩnh vực giải trí với 4 mảng kinh doanh thương mại cốt lõi: Trò chơi trực tuyến; Nền tảng liên kết; Tài chính và Thanh toán và Dịch vụ Thương mại Đám mây. Công ty này cũng đầu tư vốn vào một vài startup như trang thương mại điện tử Tiki, nền tảng cung cấp quà tặng Got It, công ty công nghệ tiên tiến trong ngành dịch vụ vận tải đường bộ, EcoTruck.

* Doanh thu kỷ lục nhưng lỗ gần nghìn tỷ đồng

Quý II / 2022, VNG lỗ lớn do chi phí hoạt động tăng, bao gồm chi phí tài chính (tăng 29%, lên 7,5 tỷ đồng), chi phí bán hàng (tăng 38%, lên 746 tỷ đồng). đồng), chi phí quản lý doanh nghiệp (tăng 41%, lên 354 tỷ đồng).

Lũy kế 6 tháng đầu năm 2022, VNG đạt doanh thu 3.688 tỷ đồng, tăng 3,5% so với cùng kỳ; đồng thời công ty lỗ sau thuế 502 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ lãi 165 tỷ đồng.

Đặc biệt, khoản lỗ trong các công ty liên doanh, liên kết của VNG tăng thêm gần 55 tỷ đồng, sau thời gian liên tục đầu tư vào các startup, doanh nghiệp công nghệ trong và ngoài nước. Tính đến ngày 30/6, lỗ lũy kế từ khoản đầu tư của VNG đã lên tới 575 tỷ đồng, tương đương 32% giá trị khoản đầu tư ban đầu.

Trong đó, khoản đầu tư vào Tiki bị “ăn mòn” hoàn toàn do khoản lỗ lũy kế mà VNG phải gánh từ Tiki ngang với số tiền đầu tư (hơn 510 tỷ đồng). Đồng thời, công ty chỉ còn sở hữu 15,2% cổ phần tại đây, giảm so với mức sở hữu 38% vào ngày 2/2/2016.

Một khoản lỗ khác đến từ Telio (32 tỷ đồng) – đơn vị này được thành lập năm 2019 hoạt động trong lĩnh vực thương mại điện tử. VNG đang nắm giữ 16,7% cổ phần tại công ty này.

Một khoản lỗ đáng chú ý khác đến từ công ty liên kết Funding Asia (11 tỷ đồng) – có trụ sở tại Singapore, là một công ty đầu tư. Vào cuối quý 2 năm 2022, VNG nắm giữ 5,11% quyền sở hữu của Funding Asia.

Tuy nhiên, khoản lỗ lớn nhất vẫn đến từ cổ đông không chi phối (6 tháng đầu năm 229 tỷ đồng). Điều này được cho là khả thi do có sự đầu tư vào Zion – chủ sở hữu của ví điện tử Zalo Pay.

Tính đến hết quý II / 2022, VNG ghi nhận khoản đầu tư hơn 2.500 tỷ đồng vào Zion, tăng hơn 680 tỷ đồng so với đầu năm. Tỷ lệ sở hữu tăng từ 60% lên 65,57%.

Trước đó, VNG dự kiến ​​đạt doanh thu hơn chục nghìn tỷ đồng vào năm 2022, nhưng có thể sẽ lỗ khoảng 993 tỷ đồng trong năm nay.